ازدواج و مسئولیت جامعهٔ اسلامی از دیدگاه مفسرین قرآن کریم

نوع مقاله : علمی-تخصصی

نویسنده

دانش آموخته المصطفی

10.22034/qs1.2023.100312

چکیده

در بینش اسلامی، راهکار اساسی ارضاء غریزهٔ جنسی و پاسخ‌دهی مثبت به آن، ازدواج است. به این مطلب در آیهٔ 32 سورۀ نور و روایات تفسیری مربوط به آن به این مطلب اشاره شده است. هدف این تحقیق که با روش تحلیلی و توصیفی تدوین شده، بررسی تفسیر همین آیه و مسئله ازدواج از منظر مفسرین است. یافته‌های این تحقیق نشان می‌دهد که از این آیه و روایات پیرامون آن، برمی‌آید که خانواده و جامعهٔ اسلامی موظّفند که زمینهٔ ازدواج افراد بی‌همسر را فراهم نمایند. نکتۀ مهم دیگر این است که افراد بی‌همسر نیز حق ندارند فقر در آینده را بهانه نمایند و از زیر بار ازدواج شانه خالی کنند؛ زیرا خداوند وعده داده آن‌ها را از فضل خود بی‌نیاز کند.از سیاق آیات 32 و 33 سوره مبارکه نور، چنین برمی‌آید که نکاح مستحب ذاتی است؛ امّا اتّصاف آن به دیگر احکام شرعی مانند وجوب، حرمت و... به خاطر عروض عناوین ثانویّهٔ همچون خوف وقوع در زنا و ترتّب مفسده بر آن است. بنابراین ازدواج هرچند به لحاظ شرعی اولاً و بالذّات مستحب است، امّا به لحاظ عقلی جزء واجبات نظامیه است که بقای نوع انسانی بر آن متوقف است.