تاملی بر الگوی تعلیم و تربیت در قرآن (با تاکید بر داستان حضرت موسی و خضر)

نوع مقاله : علمی-تخصصی

نویسندگان

1 مدرس مدرسه علمیه جعفریه هرات و دانشجوی دکتریرشته حقو ق جزا و جرم شناسی.

2 کارشناسی ارشد علوم قرانی و استاد مدرسه علمیه جعفریه هرات.

10.22034/qs1.2024.100528.1030

چکیده

الگوی تعلیم و تربیت اشاره به نماد و سبک خاصی از انتقال دانش و پرورش استعدادهای فراگیران دارد که توسط مربی صورت می‌گیرد. با توجه به اینکه تعلیم و تربیت یک فرایند ارادی، انتخابی و تأثیرگذاری مربی بر متربی است، الگوهای متعددی در این زمینه وجود دارد؛ اما الگویی که در قرآن کریم بر آن تأکید شده، به لحاظ ماهیت، شکل و روش‌های اجرایی با الگوهای دیگر تعلیم و تربیت متفاوت است. در قرآن نمونه‌های متعددی وجود دارد که می‌توان بر اساسان الگوی تعلیم و تربیت اسلامی استخراج نموده و به کار بست. در این تحقیق با روش تحلیلی و توصیفی، آیات 60 تا 82 سوره کهف را که حاوی داستان حضرت موسی و خضر است، به عنوان الگوی تربیتی قرآنی بررسی شده است. هدف این پژوهش بررسی عناصر و ویژگی‌های الگوی تعلیم و تربیت قرآن با تأکید بر داستان خضر و موسی و ارائه پاسخ به این مسئله است که در این داستان چه ویژگی‌های برای مربی، متربی و نظام تربیتی وجود دارد. نتایج به‌دست‌آمده بیانگر آن است که در این داستان مربی باید در دسترس متربی و هم‌سنخ او باشد، متربی باید آماده پذیرش سختی‌ها باشد و در فرایند تعلیم و تربیت احترام استاد را رعایت نماید و همواره تلاش کند همره استاد و پیرو او باشد. محتوایی تربیتی مورد تأکید قرآن نیز باید دارای ویژگی‌های چون الهی بودن، رشد مدار بودن، چندمرحله‌ای بودن و تقدم تزکیه بر تعلیم باشد.

کلیدواژه‌ها