دعا از منظر قرآن و سنت

نوع مقاله : علمی-تخصصی

10.22034/qs1.2025.100644

چکیده

دعا به معنای اظهار عجز و نیاز در پیشگاه خداوند متعال، از مهم‌ترین ابزارهای معنوی انسان برای رویارویی با مشکلات و حوادث زندگی است. قرآن کریم با ذکر نمونه‌های متعددی از دعاهای پیامبران، این حقیقت را یادآور می‌شود که بندگان شایسته، همواره در سختی‌ها و نیازها، به درگاه الهی پناه می‌بردند. این پژوهش با روش توصیفی–تحلیلی به بررسی جایگاه دعا از منظر قرآن پرداخته و در پی پاسخ به این پرسش اصلی است که «دعا در قرآن چه جایگاه، شرایط و آثاری دارد و ترک آنچه پیامدهایی برای انسان به همراه دارد؟» هدف تحقیق، تبیین اهمیت دعا به‌عنوان راه ارتباط مستقیم بنده با خدا و بازشناسی آثار فردی و اجتماعی آن است. یافته‌های پژوهش نشان می‌دهد که قرآن کریم دعا را نه‌تنها عملی عبادی، بلکه ضرورتی حیاتی برای رشد معنوی انسان معرفی می‌کند و بر اجابت آن، مشروط به رعایت آداب و شرایط، تأکید دارد. ترک دعا، به‌ویژه در عصر حاضر، از عوامل مهم ضعف روحی و دوری از خداوند است که پیامدهای آن را می‌توان در سطوح درونی و بیرونی، جسمی و روحی مشاهده کرد. همچنین، نتایج حاکی از آن است که دعا در اسلام تابع ضوابط شرعی است و موضوع، شیوه و محتوای آن باید بر اساس هدایت الهی و تعالیم پیامبران باشد.

کلیدواژه‌ها